leestijd

Diëtisten informeren zich over gezonder en duurzamer eten

Op woensdag 8 maart organiseerde de Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten (VBVD) in de aanloop naar de jaarlijkse ‘Week van de Diëtist’ een studiedag rond duurzaamheid. Het is een complex thema waarrond veel mythes leven en polarisatie ontstaat. De focus op 8 maart lag op plantaardige alternatieven voor vlees, vis en zuivel en op minder voedselverlies.

Symposium

NICE was present en noteerde doorheen de lezingen 6 kernboodschappen.
 

Duurzame voeding: hoe maken we echt impact?

De dag begon met meer duiding door Tessa Avermaete van de KULeuven over ons voedselsysteem en hoe we echt impact kunnen maken.

  1. Elk gezond voedingspatroon vermindert de voedingsgerelateerde broeikasgasemissies al significant tegen 2030 (FAO 2020).

  1. De gezonde basis telt, ongeacht of je gemengd, vegetarisch of vegan eet. En daar horen ook voldoende eiwitten bij. Een gezonde duurzame voeding bevat in verhouding meer plantaardige dan dierlijke producten, maar sluit dierlijke producten niet uit.

 

Meer NICE-info  Eiwitbronnen in een gezonde en duurzame voeding

 

Plantaardig eten: waarop letten?

Evelien Mertens van de Erasmus Hogeschool Brussel gaf aan waarop veganisten zeker ook bij kinderen en jongeren moeten letten als ze alle dierlijke eiwitbronnen vervangen door plantaardige.
Naast een gezonde basis (groenten, fruit, volle granen) is er bijzondere aandacht nodig voor de inname van eiwitten. Ze moeten voldoende en specifieke plantaardige eiwitbronnen combineren om genoeg van alle essentiële aminozuren binnen te krijgen. Ook de inname van visvetzuren EPA en DHA, vitamine B12, vitamine D, ijzer, calcium en jodium, voedingsstoffen waarvan dierlijke producten belangrijke en goede bronnen zijn, vergt opvolging.

In een goed gepland veganistisch voedingspatroon is voldoende variatie maar ook suppletie via verrijkte voedingsmiddelen of supplementen nodig. Kinderen en jongeren op een veganistische voeding laten opgroeien vraagt extra aandacht. Voedingstekorten kunnen een optimale groei en ontwikkeling beperken.

  1. Plantaardige dranken: schudden voor gebruik. De toegevoegde suppletie kan bezinken en gaat zo verloren.

 

Meer NICE-info  Waarop letten als je vegetarisch of veganistisch eet

 

Ariane Louwaege van ‘Mosquito in the room’ gaf een overzicht van bestaande en toekomstige alternatieven voor dierlijke producten. ‘Mosquito in the room’ ondersteunt bedrijven, organisaties en overheden om bij te dragen aan een duurzame toekomst.
Het actuele plantaardige aanbod varieert van voorkeursproducten zoals peulvruchten, tofu, noten en zaden tot weinig of sterk bewerkte imitatieproducten met uiteenlopende voedingswaarden. Het etiket kan raad brengen om niet alleen gezond te kiezen voor de planeet maar ook voor jezelf. De volgende criteria worden vooropgesteld om te voldoen als een geschikte vleesvervanger:

  • minstens 10 g eiwitten per 100 g,
  • maximaal 5 g verzadigd vet per 100 g,
  • maximaal 1,6 g zout per 100 g,
  • minstens 0,7 mg ijzer per 100 g.

Ongezoete plantaardige drinks kunnen melk afwisselen in een gezonde voeding. Enkel verrijkte sojadranken kunnen melk nutritioneel volwaardig vervangen. De nutritionele samenstelling van vegankazen is in het algemeen nog ondermaats.
Andere alternatieven zijn volop in onderzoek en ontwikkeling, nog te weinig gegeerd of nog niet geschikt om op de voedingsmarkt te brengen (bv. kweekvlees, insecten, algen en andere eencelligen).

  1. Het aanbod aan plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel is groot. De verschillen in nutritionele samenstelling binnen dit aanbod ook. Check het etiket.

 

Meer NICE-info  Meer eiwitdiversiteit op tafel

 

Duurzamer eten: hoe stimuleren?

Ten slotte werden twee onderzoeksprojecten voorgesteld.

Rikolto en Test-Aankoop onderzochten via het project ‘Superlijst’ hoe duurzaam de supermakt is. Supermarkten kunnen consumenten via hun assortiment, winkelomgeving (nudging), promoties en beleidsdoelstellingen helpen om meer milieuvriendelijk te eten. Maarten Corten van Rikolto stelde vast dat er op alle vlakken nog veel marge is voor verbetering.

Johanna Meuwissen van FoodWIN, een team van experten dat zoveel mogelijk voedselverspilling wil helpen voorkomen, stelde een onderzoekscasus in een grootkeuken voor. In ziekenhuizen en woonzorgcentra gaat ongeveer een derde van het voedselaanbod verloren. Dat kan beter door de knelpunten zichtbaar in kaart te brengen en vervolgens aangepaste oplossingen te bieden (bv. aangepaste portiegroottes, slimme menuplanning aansluitend bij de noden van de klanten, smakelijke maaltijden in een aantrekkelijke eetomgeving, recuperatie door goede hygiëne, resten herverdelen).

  1. Meten is weten om het aanbod in supermarkten verder te verduurzamen en het verlies in de zorgsector drastisch te verminderen.
     

  2. Verplichting leidt tot weerstand. Ga voor een stap-voor-stap-aanpak op maat. Informeer en inspireer.

 

Meer NICE-info  Gezonder kiezen door nudging
 

Meer NICE-info  Op naar minder voedselverlies

 

Meer over de VBDV

De Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten (VBVD) heeft als doel om het beroep van de diëtist op een positieve manier op de kaart te zetten bij burgers, zorgvragers, zorgverleners en de overheid. Hiervoor organiseert zij tal van activiteiten en werkt zij op nationaal en internationaal vlak samen om de hoge eisen waaraan de opleiding en het beroep van diëtist moeten voldoen, te bewaken.

Meer info over de ‘Week van de Diëtist’.

Lees meer

Wereldkaart
Dossier

Duurzamer eten

Duurzaamheid is een complex thema en omvat verschillende aspecten. Gezonder eten en minder voedsel verspillen zijn er enkele van.

Wat doet de dietist
Dietist

De meerwaarde van een diëtist

Diëtisten zijn opgeleid om mensen professioneel te begeleiden met wetenschappelijk onderbouwd voedingsadvies op maat.

Voedingsonderzoek lezen en interpreteren
Dossier

Voedingswetenschap en -communicatie

Onderzoek naar de relatie tussen voeding en gezondheid is complex. Waarop moet je letten bij het lezen, interpreteren en communiceren van voedingswetenschap?

OP DEZE PAGINA