Video - Minder botbreuken door minder ondervoeding

Ondervoeding, valincidenten en breuken zijn in woonzorgcentra (WZC) een omvangrijk probleem. Anderhalve portie zuivel extra per dag resulteerde in de interventiestudie in 11% minder valpartijen, 33% minder botbreuken en 46% minder heupfracturen. De verklaring was een vertraging van spier- en botverlies.

Wat zijn mogelijke implicaties en opportuniteiten van het onderzoek voor het voedingsgebeuren in onze woonzorgcentra?

Opzet interventiestudie

De interventiegroep kreeg 3,5 porties zuivel per dag in vergelijking met de gangbare 2 porties zuivel per dag in de controlegroep. Alle ouderen in de deelnemende WZC kregen sowieso al een vitamine D-supplement. Een portie zuivel komt in Australië overeen met 250 ml melk, 200 g yoghurt of 40 g kaas. De calciuminname nam zo toe van ongeveer 600 mg naar 1100 mg per dag en de eiwitinname van 0,8 g naar 1,1 g per kg lichaamsgewicht per dag. Mogelijk speelden ook nog andere voedingsstoffen in zuivel zoals fosfor en vitamine K2 in kaas een rol. De energie-inname bleef vergelijkbaar. Zuivel verving vooral nutriëntarme snacks.
 

Meer lezen over calcium in de voeding en als bouwsteen van de botten

Infografiek: Calcium in de voeding
 

Meer lezen over eiwitten in de voeding

Infografiek: Eiwitten in de voeding

Vertrouwde zuivel op maat van de WZC

De zuivelinname werd in de verschillende WZC die deelnamen aan het onderzoek, op maat en aansluitend bij de persoonlijke voorkeuren verhoogd, bijvoorbeeld via milkshakes, zuiveldesserts, kaashapjes, melk- en kaassaus, yoghurt- en plattekaasdips, verrijking met magere melkpoeder.

Ook in Vlaanderen zijn melk en melkproducten zoals yoghurt en kaas een vaste waarde in het eetpatroon van ouderen. Ze maken bovendien deel uit van de algemene voedingsaanbevelingen en kunnen op diverse manieren in de voeding worden verwerkt.

Inspraak van bewoners, koks en het personeel is cruciaal om dergelijke interventies ook op lange termijn op een haalbare manier in de dagelijkse werking te kunnen integreren.

Zijn plantaardige alternatieven onderzocht?

Er is niet onderzocht of dergelijke resultaten ook met extra plantaardige voedingsmiddelen mogelijk zijn. Hiervoor zijn twee redenen. Er waren te weinig middelen om een extra interventiegroep mee te nemen in het onderzoek. Een tweede reden is dat plantaardige bronnen minder nutriëntdens zijn. Voor veel bewoners van WZC is het niet haalbaar om grotere volumes groenten, peulvruchten of volle  granen te eten om voldoende calcium en eiwitten in te nemen. 

Bekijk het interview

Lees meer over het onderzoek
 

_{* In het kader van het ‘Milk, nutritious by nature’-informatieprogramma heeft Prof. David J Armstrong, expert in osteoporose (visiting professor at NICHE, Ulster University) Dr. S. Iuliano (University of Melbourne), die de interventiestudie heeft opgezet en geleid, geïnterviewd.}