Glycemische index

Wat betekent glycemische index

Voedingsmiddelen met een hoge GI (meer dan 70) doen het bloedsuikergehalte snel stijgen. Voedingsmiddelen met een lagere GI (minder dan 55) doen het bloedglucosegehalte meer geleidelijk toenemen. Een middelmatige GI situeert zich tussen 55 en 70.

Wat betekent glycemische load?

De glycemische load (GL) is gebaseerd op de glycemische index (GI) en houdt rekening met de hoeveelheid verteerbare koolhydraten in een gebruikelijke portie van een voedingsmiddel. De GL van een voedingsmiddel wordt als volgt berekend: GL = (GI : 100) x verteerbare koolhydraten per portie (g). Bijvoorbeeld, bereide wortelen kunnen een hoge GI hebben, maar de GL van een portie bereide wortelen is laag omdat een doorsnee portie wortelen maar weinig koolhydraten bevat.

Een hoge GL is gelijk of groter dan 20. Een middelmatige GL situeert zich tussen 10 en 20 en een lage GL is gelijk of kleiner dan 10. Voedingsmiddelen met een lage GI hebben altijd een lage GL. Voedingsmiddelen met een middelmatige of hoge GI kunnen zowel een lage als een hoge GL hebben. Hoewel de termen glycemische respons, glycemische index en glycemische load verschillende betekenissen hebben, worden ze in de literatuur vaak door elkaar gebruikt. Zoals de GI is ook de GL maar beperkt toepasbaar in de praktijk omdat het door een groot aantal factoren wordt beïnvloed.

Het gebruik van de glycemische index in de praktijk is controversieel

Het concept van de GI wordt gebruikt om koolhydraatrijke voedingsmiddelen te rangschikken. Dit concept is echter maar beperkt toepasbaar in de praktijk aangezien verschillende factoren de GI van een voedingsmiddel kunnen wijzigen.

Eenvoudige zaken zoals de rijpheid van een vrucht maar ook allerhande productie- en bereidingstechnieken kunnen de GI beïnvloeden. Het gehalte aan voedingsvezels, eiwitten en vetten zijn van invloed maar ook de zuurtegraad en of iets al dan niet gepureerd is. Wanneer een voedingsmiddel wordt gecombineerd met een ander voedingsmiddel zal de GI van de maaltijd verschillend zijn van die die wordt berekend op basis van de GI van de aparte voedingsmiddelen. Ook persoonsgebonden factoren spelen een rol, zoals de mate van kauwen en de snelheid van maaglediging en transittijd doorheen de darm.

De indeling van voedingsmiddelen op basis van de glycemische index zou bovendien onterecht de indruk kunnen wekken dat er goede en slechte voedingsmiddelen zijn. Het GI-concept is veel te beperkt om als enig criterium te dienen om een goede voeding samen te stellen. Wie de GI als enig criterium hanteert, zou bijvoorbeeld verkeerdelijk kunnen besluiten dat een portie spek met eieren, dat een lage GI heeft omwille van het hoge vetgehalte en het zeer lage koolhydraatgehalte, gezonder zou zijn dan een snede volkorenbrood met magere kaas. Naast de GI zijn ook andere kenmerken van een voedingsmiddel relevant, zoals de energiewaarde en de hoeveelheid koolhydraten, vezels en andere voedingsstoffen.

Geen evaluatiecriterium in de voedingsaanbevelingen voor België

Omdat de glycemische index (GI) van voedingsmiddelen en maaltijden door veel verschillende factoren wordt beïnvloed en de beschikbare epidemiologische gegevens over mogelijke gunstige metabolische en cardiovasculaire effecten hiervan niet eenduidig zijn, heeft de Hoge Gezondheidsraad beslist om de GI niet als een belangrijk evaluatiecriteria mee te nemen in de voedingsaanbevelingen.