leestijd

Opvoedingstips voor adolescenten

Jongeren worden zelfstandiger en maken steeds meer eigen (voedsel)keuzes. Ouders spelen nog steeds een rol in het aanleren van gezond eetgedrag.

moeder en tienerdochter

Maak duidelijke afspraken

Jongeren hebben grenzen nodig om goed te functioneren. Dat is niet anders wanneer het gaat over goed en gezond eten. Het geeft immers een stuk zekerheid, namelijk niet alles staat telkens weer ter discussie. Regels en afspraken kunnen nogal eens verschillen van gezin tot gezin en evolueren ook met de leeftijd van het kind. Regels maak je best aangepast aan je eigen gezin en situatie.

Tips voor het vastleggen van afspraken

  • Stel duidelijke en simpele regels die jongeren gemakkelijk kunnen nakomen. Bijvoorbeeld: een belegd broodje kan één keer per week, frisdranken aan tafel vervangen door water, alleen in het weekend frisdranken en fruitsap, zoveel mogelijk samen aan tafel eten en elke morgen ontbijten.
  • Formuleer regels positief. Liever: “Aan tafel drinken we water” dan “We drinken geen frisdrank”.
  • Geef goede argumenten waarom je de gestelde regels belangrijk vindt. Leg bijvoorbeeld uit waarom je wil dat jouw kind minder ongezond gaat snacken.
  • Zorg er voor dat iedereen voldoende inspraak krijgt bij het vastleggen van de regels. Jongeren voelen zich op die manier ernstig genomen en zullen zich dan minder tegen de regels verzetten.
  • Zorg voor niet te veel regels. Beter enkele goede regels die gevolgd worden, dan te veel regels die voortdurend worden genegeerd.
  • Op www.voedingscentrum.nl vind je een stappenplan hoe je constructieve afspraken kan maken met jouw puber.
     

Geef het goede voorbeeld en zorg voor een gezond aanbod

Ouders die zelf het goede voorbeeld geven, bewijzen ook echt dat ze geloven in het belang van een gezonde voeding. Argumenten klinken op die manier niet hol maar winnen aan geloofwaardigheid. Welke voeding er thuis wordt aangeboden, speelt ook nog altijd een grote rol in het eetgedrag van jongeren.
Tot slot speelt ook een verantwoordelijkheid in het klaarmaken van de maaltijden een belangrijke rol. Uit onderzoek bij Canadese en Amerikaanse adolescenten bleek dat betrokkenheid in het bereiden van voeding gelinkt kan worden aan een sterkere voorkeur voor groenten en fruit, een algemeen gezonder eetpatroon en aan een sterker competentiegevoel om gezonder te eten.
 

Spreek met je kind over hun eetgedrag

Vraag jongeren ook waarom ze het moeilijk vinden om voor iets gezond te kiezen. Misschien speelt bijvoorbeeld het verzadigingsgevoel een rol waardoor ze bijvoorbeeld eerder zouden grijpen naar een vet- en of suikerrijke snack in plaats van een stuk fruit.
Leer hen ook nadenken over de voor- en nadelen van hun eetgedrag. Jongeren hechten er immers veel belang aan om fit te zijn en er goed uit te zien. Hoe ouder de kinderen, hoe makkelijker het is om het belang van een gezonde voeding uit te leggen.
 

Mijn kind snoept stiekem, wat nu?

Stiekem snoep kopen of de gezonde lunch verdwijnt in de vuilbak omdat ze liever met de vrienden in een hamburgerrestaurant gaan eten. Dat hoort er bij op die leeftijd. Het heeft weinig zin om angstvallig te controleren wat zoon- of dochterlief naar binnen speelt. Het volledig verbieden van ongezonde voeding is geen goed idee. Al dat lekkers wordt alleen nog aantrekkelijker: “de verboden vrucht”. Het is zoeken naar een balans. Maak duidelijke afspraken en zorg voor aantrekkelijke gezonde tussendoortjes en lunchboxen (bv volkoren boterhammen met beleg en groentjes, dat lijkt op een ‘smoske’ ).
Blijft jouw kind stiekem snoepen en gebeurt het vaker? Probeer te achterhalen waarom jouw kind stiekem eet. Heeft je kind echt honger? Eet het uit verveling of is er een emotionele oorzaak? Laat je kind duidelijk weten dat thuis over alles gepraat kan worden en dat jullie samen naar een oplossing kunnen zoeken.
 

Samen tafelen is belangrijk

Jongeren verkiezen vaker de sofa voor de televisie dan de traditionele maaltijd aan tafel. Ook drukke agenda’s door schoolwerk, sport en andere activiteiten maken samen eten niet altijd makkelijk.
Probeer toch regelmatig samen te tafelen want uit onderzoek blijkt dat de gedestructureerde eetgewoonten van jongeren sterk samenhangen met een gebrek aan structuur in hun leven. Door samen aan tafel te eten geef je jongeren de structuur die ze nodig hebben en gaan ze minder eten buiten de normale etenstijden.
Samen tafelen is ook goed voor de sociale vaardigheden want het zijn ideale momenten om te luisteren naar de belevenissen en bezorgdheden van jouw kinderen en aandacht te hebben voor elkaar. Spreek af dat er geen tv, spelletjes of kranten aan tafel en alle maaltijden (dus ook tussendoortjes) aan tafel worden genomen. Deze afspraken moeten gelden voor alle gezinsleden, dus ook voor de ouders. Leg ten slotte uit waarom je samen aan tafel eten belangrijk vindt.

Referenties
  • M. Banneel en G. Phlips. Gezond eten om goed te groeien – Aandachtspunten voor kinderen en jongeren. Nutrinews juni 2009 
  • Jeannin R. en Vandeputte A. Groeiwijzer smaakontwikkeling en eetgedrag. 2014. Eetexpert vzw
  • Voedingscentrum. Mijn kind en ik  - pubers. Beschikbaar via https://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-kind-en-ik/pubers.aspx. Geraadpleegd op 9 april 2019.

Meer lezen

Rol van de ouders in aanleren van gezond eetgedrag

Jong geleerd is oud gedaan. Maar ook de opvoedstijl beïnvloedt de voedingsopvoeding. Lees meer over de rol van de ouders.

Voeding bij adolescenten

Tijdens de puberteit veranderen jongeren sterk, zowel geestelijk als lichamelijk. Ze willen meer zelf beslissen over wat ze doen en wat ze eten. 

Gezonde studentenkost tijdens de examens

Tijdens de blok en examens hebben ze wel wat anders aan hun hoofd dan gezond eten. Toch kan wat extra aandacht de moeite lonen.

OP DEZE PAGINA