leestijd

Bioactieve stoffen geven kleur

Een kleurrijk gevuld bord met groenten en fruit ziet er niet alleen smakelijk uit maar levert ook een divers pallet aan gezonde voedingsstoffen.

Wat zijn bioactieve stoffen?

Wie kiest voor een breed kleurenspectrum in groenten en fruit krijgt niet alleen een gezonde portie vitaminen, mineralen en vezels binnen maar geniet ook van aangename cocktail aan bioactieve stoffen. Bioactieve stoffen zijn stoffen die een bepaalde biologische of fysiologische functie hebben in het lichaam. Zij hebben een gezondheidsbevorderend effect maar in tegenstelling tot vitaminen is hun essentiële rol en de dosis nodig voor de gezondheid nog onvoldoende duidelijk. Er wordt aangenomen dat dezelfde functie ook door andere voedingsstoffen kan worden vervuld. Dankzij voortdurend onderzoek wordt de groep bioactieve stoffen steeds groter en neemt de kennis over hun functie toe. Een groot aantal bioactieve stoffen heeft een antioxidantwerking. Antioxidanten zouden het lichaam beschermen tegen vrije radicalen en andere schadelijke stoffen, die in het lichaam vrijkomen als gevolg van allerlei oxidatiereacties. Zo zouden ze onze weerstand tegen diverse welvaartsziekten verhogen.

Kleur bekennen

Bepaalde bioactieve stoffen zoals flavonoïden en carotenoïden (waaronder luteïne, zeaxanthine, b-caroteen, lycopeen, en b-cryptoxanthine) geven ook kleur aan onze voeding. Zonder deze stoffen zou een tomaat niet rood zijn, broccoli niet groen en een wortel niet oranje. We geven een kort overzicht van de best bekende bioactieve stoffen.

Kleur	Herkomst	Vermoedelijk gezondheidseffect
Luteïne en zeaxanthine
groen	donkergroene bladgroenten, broccoli	antioxidant, luteïne vormt een UV-filter in het oog, mogelijke bescherming tegen macula- degeneratie.
B-caroteen
geel-oranje, groen	geel-oranje groenten en fruit, donkergroene groenten	provitamine A, mogelijk een rol als antioxidant, rol in de immuniteit en de cel- communicatie, beschermt de huid tegen UV-schade.
Lycopeen
rood	tomaten(producten)	antioxidant, mogelijke bescherming tegen prostaatkanker.
B-crypto-xanthine
roze-rood	citrusvruchten	antioxidant
Flavonoïden
blauw, paars, paars-rood, zwart	pruimen, kersen, appelen, peren, uien, thee, rode wijn, citrusvruchten, peulvruchten (soja), chocolade en thee	antioxidant, mogelijke bescherming tegen hart-en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker, isoflavonen beïnvloeden de hormonale (oestrogeen) werking, bieden mogelijk bescherming tegen osteoporose en hart- en vaatziekten.

Kies voor variatie

Een voedingsmiddel alleen levert nooit alle essentiële voedingsstoffen in de juiste hoeveelheid aan. Ook groenten en fruit niet. Bovendien schuilt de bescherming van groenten en fruit niet in de werking van een elke voedingsstof op zich, maar in de manier waarop de mix van voedingsstoffen samenwerken. Een reden te meer om te kiezen voor een variatie aan groenten en fruit. Variatie in soort, vorm en dus ook in kleur. De uitdrukking “afwisseling doet eten” impliceert daarenboven dat een gevarieerd menu ook aantrekkelijk en smakelijk is.